Cześć! Dziś rzućmy okiem na spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z udziałem 99% jednego wspólnika w Polsce, a konkretniej - na to, jak ZUS potraktuje taką układankę.
Dotychczas w orzecznictwie tak duża dysproporcja udziałów była oceniana jako iluzoryczna z uwagi na dominującą pozycję jednego wspólnika - mająca służyć wyłącznie obejściu prawa w celach korzyści podatkowych. W wyroku z 3.08.2011 r. (sygn. akt I UK 8/11) Sąd Najwyższy poszedł nawet o krok dalej - nazywając takiego wspólnika "niemal" jedynym wspólnikiem sp. z o.o. Ten artykuł nie będzie miejscem polemiki z kreatywnością sądową, jedynie więc na marginesie należy zastanowić się, gdzie jest to miejsce zetknięcia matematyki z gramatyką, w którym istnieje konstrukcja bycia "niemal" jedyną osobą w większym gronie innych osób. To już takie 1,5 osoby? Czy 1,001 osoby, skoro drugi wspólnik ma 1% udziałów? Niezbadane są wyroki nie tylko boskie.
Taka wykładnia niosła za sobą dla potencjalnych wspólników szereg niekorzystnych skutków - w tym m.in. to, że takiego większościowego udziałowca traktowano jako pracownika w rozumieniu art. 8 ust. 6 pkt 4 Ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, co z kolei rodziło obowiązek opłacania składek ZUS.
Po latach takiej wykładni z dużym zaskoczeniem przyjęliśmy Uchwałę Sądu Najwyższego z dnia 21.02.2024 r. (sygn. akt III UZP 8/23), który odpowiadając na pytanie:
Czy wspólnik dwuosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością posiadający 99 procent udziałów zapewniających mu możliwość swobodnego kształtowania treści uchwał na zgromadzeniu wspólników i podejmowania decyzji dotyczących działalności spółki podlega ubezpieczeniom społecznym na podstawie art. 6 ust. 1 pkt 5 w związku z art. 8 ust. 6 pkt 4 ustawy z dnia 13 października 1998 roku o systemie ubezpieczeń spolecznych?
Wskazał, iż:
Wspólnik dwuosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością posiadający 99 procent udziałów nie podlega ubezpieczeniom społecznym na podstawie art. 6 ust. 1 pkt 5 w związku z art. 8 ust. 6 pkt 4 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (jednolity tekst: Dz. U. z 2023 r., poz. 1230).
Czy to oznacza koniec naciągania prawa przez ZUS na swoje potrzeby? Taki optymizm w Polsce to już naiwność ;) Uchwała na pewno będzie jednak pomocna osobom, które borykają się lub które czeka spór z ZUS. Oczywiście, wobec zmienności orzecznictwa w naszym kraju, zawsze trzeba trzymać rękę na pulsie. A w razie jakichkolwiek wątpliwości - warto się skonsultować z profesjonalistami, by w miarę możliwości uniknąć kłopotów! 🚀